2017年8月11日 星期五

Góa sī Tâioân-cho̍k, góa kóng Tâigí. Góa chú-tiuⁿ cho̍k-kûn to̍k-li̍p.


 
Lí kám iá ē-kì-tit a-kong a-má kóng ê ōe sī án-nóa kóng? Lí ka-kī kám ū hoat-tō͘ kā i kóng kah chin liàn-tńg? Ē-hiáu thiaⁿ mā ē-hiáu kóng? Ē-hiáu tha̍k mā ē-hiáu siá? Nā-sī bô-hoat-tō͘, lí kám ū siūⁿ-kòe sī án-nóa ē án-ne? Ah lí chit-má kóng-liáu siōng liàn-tńg--ê iū-koh sī siáⁿ-mih ōe? Lí kám ū su-khó kòe sī án-nóa sī chit-chióng, m̄-sī  a-kong a-má leh kóng ê hit-chióng? 
你還記得阿公阿媽使用的語言是什麼嗎?你自己能不能流利的使用那種語言?能聽說?能讀寫嗎?如果沒辦法你有沒有想過為什麼?你現在能夠流利使用的語言是什麼?你有沒有想過為什麼是這種而不是阿公阿媽那種?
 
Gí-giân sī cho̍k-kûn bûn-hòa ê pian-kài, lán kóng ê ōe hō͘ lán chiâⁿ-chò hit-ê bûn-hòa ê jīn-tông-chiá. Pí-jū-kóng, kóng AMIS-gí ê lâng, i ê jīn-tông tio̍h sī AMIS cho̍k;kóng Kheh-gí ê lâng, i ê jīn-tông tio̍h sī Hakka-cho̍k; chit-khóan jīn-tông sī i ka-kī ê , bô su-iàu pa̍t-lâng jīn-tēng--ê. Taⁿ lí kám ū siūⁿ-kòe lí ê jīn-tông sī siáⁿ-mih--leh?
語言是族群文化的邊界,我們使用的語言使我們成為那一種文化的認同者,比方說使用Amis語的人,其認同為Amis人;使用客語的人,其認同為客家人;這種認同來自於自身,而不是他者認定。你的認同是什麼呢?
 
Chū góa ì-sek-tio̍h gí-giân sī bûn-hòa kah cho̍k-kûn ê pian-kài khai-sí, góa tio̍h chiâⁿ him-siān AMIS、TRUKU、Hakka......múi-chi̍t-ê pian-kài chheng-chhó ê cho̍k-kûn. In-ūi in ê pian-kài hui-siông chheng-chhó, in ê bûn-hòa bô lâng ē-tàng chit-gî iah-sī hô͘-hūn. M̄-koh tng-tang góa khai-sí cháu-chhōe chū-ngó-jīn-tông ê sî, soah ū lâng thiàu--chhut-lâi hoán-tùi、chit-gî kóng「pêng siáⁿ-mih lí ê gí-giân chiah kiò-chò Tâi-gí.」Che sī in-ūi lán ê cho̍k-kûn sit-khì eng-kai ài ū ê pian-kài; ta̍k-ê lâng lóng jīn-tēng ka-tī sī Tâioân lâng, ta̍k chióng Tâioân lâng só͘ kóng ê ōe tio̍h lóng piàn-chiâⁿ "Tâi-gí".
當我意識到語言為文化族群的邊界時,我開始羨慕Amis、Truku、客家.....各個邊界清晰的族群。因為他們的邊界相當清楚,他們的文化不容質疑和模糊;但是當我開始思考自我認同的時候,卻有人出來反對、質疑「憑什麼你的語言叫做台語」。這是因為我們的族群失去原有的邊界,當每個人都認為自己是台灣人,每種"台灣人"所說的語言就都成了"台語"。
 
Che mā sī góa jīn-ûi pit-su ài kā「Tâi-oân-cho̍k」ê pian-kài chheng-chhó kiàn-li̍p--khí-lâi ê goân-in,「Tâi-oân」ê tēng-gī khì-hō͘ TIONG-HÔA-BÎN-KOK loān-chú-soeh sioⁿ kú, lán nā kóng-tio̍h「Tâi-oân」tio̍h khì-ho͘ tòng-chòe TIONG-HÔA-BÎN-KOK he̍k-chiá-sī Tâi-oân-tó, lán Tâi-oân-cho̍k tio̍h éng-oán bô-hoat-tō͘ ōe-chhut pian-kài, mā bô-hoat-tō͘ kiàn-li̍p chú-thé-sèng. Nā-sī lán ti̍t-ti̍t khì-ho͘ tòng-chò Tiong-hôa-bîn-cho̍k, lán iū-koh ài án-chóaⁿ to̍k-li̍p--leh? Che tio̍h-sī góa siōng-tōa ê peh-pak.
這也是為什麼我認為必須要將「台灣族」的邊界清楚畫出來的原因,「台灣」被中華民國襲奪定義太久,當你說的「台灣」被等同於中華民國或是台灣這座島嶼,我們(台語族群)就永遠沒有辦法分出邊界,也無法建立主體性,而當我們被等同於中華民族的時候,我們要如何獨立?這是我的焦慮。
 
Góa siong-sìn kî-tha pian-kài chheng-chhó ê cho̍k-kûn chū-jiân mā  m̄-goān khì-ho͘ tòng-chòe sī Tiong-hôa-bîn-cho̍k ê kî-tiong chi̍t cho̍k. Nā án-ne sī án-nóa kái-kò͘ Tiong-hôa-bîn-cho̍k ê sî-chūn, Tâi-oân-cho̍k bē-sái kóng lán sī Tâi-oân-cho̍k, bē-sái kóng lán ê ōe sī Tâi-gí?
我相信其他邊界清晰的族群自然也不願意被包含為中華民族的其中之一,那麼為什麼解構中華民族的時候,台灣族不能說我們自己是台灣族,不能說我們的語言是台語?
 
Kiám-chhái lán eng-kai sió thêng--lo̍h-lâ kā「Tâi-oân to̍k-li̍p」、「Tâi-oân kiàn-kok」ê lōe-hâm koh chhim-chhim su-khó chit-ē, ká-sú-kóng 「Tâi-oân」sī teh kóng Tâi-oân-cho̍k, lán eng-kai koh chìn-chi̍t-pō͘ cheng-chhú kok cho̍k-kûn to̍k-li̍p, koh chìn-chi̍t-pō͘ ǹg「m̄-nā-sī Tâi-oân kiàn-kok」kiâⁿ-khì--ah. Iông-ún lán koh chìn-chi̍t-pō͘ phah-sǹg chi̍t-ê kok cho̍k-kûn to̍k-li̍p ê kok-ka, thêng-chí ē ho͘ TIONG-HÔA-BÎN-KOK hoaⁿ-hí khòaⁿ--kìⁿ ê cho̍k-kûn hun-cheng, hó--bô?
也許我們該停下來思考一下「台灣獨立」、「台灣建國」的內涵了,如果「台灣」是指稱台灣族,我們應該更進一步爭取各族群獨立,更進一步往「不只是台灣建國」邁進了,容我們更進一步想像各族群獨立的國家藍圖,暫停中華民國所樂見的族群紛爭吧。
 
Ōe kóng-tó--tńg-lâi, góa jīn-ûi nā-sī beh kai-koat cho̍k-kûn hun-cheng tio̍h su-iàu seng kā cho̍k-kûn pian-kài kiàn-li̍p--khí-lâi, kā lí-lán hun hō͘ chheng-chhó, lán chiah ē-ēng-tit tâng-chê phah-piàⁿ lán ê kiōng-tông bo̍k-piau, chiū-sī kiàn-kok. Só͘-í chhiáⁿ lí tàu-tīn chi-chhî góa ê chú-tiuⁿ:Góa sī Tâioân cho̍k, góa kóng Tâigí, góa chú-tiuⁿ cho̍k-kûn to̍k-li̍p; From Ethnos to Nation.
回頭來說,我認為要停止族群紛爭就需要先將族群邊界畫出來,你我分界清楚了,我們才能往共同目標-建國-一起努力。所以請你一起支持我的主張:我是台灣族,我說台語,我主張族群獨立。From Ethnos to Nation.